Na Twojej skórze żyją biliony bakterii w setkach gatunków. Twój cel w zakresie pielęgnacji skóry powinien zawsze obejmować ich dobre samopoczucie, ponieważ to one ostatecznie decydują o zdrowiu skóry i starzeniu się z pełnym wdziękiem.
Miejsca na ciele określają, które bakterie w danym obszarze skórnym dominują i są pożądane. Oto ogólne spojrzenie na trzy (cztery, jeśli uwzględnimy Lactobacillus) najczęściej występujące rodzaje w mikrobiomie skóry:
- Corynebacteria to bakterie w kształcie pręcików. Gatunki żyjące na skórze nie mogą wytwarzać własnych lipidów (tłuszczów) i są zależne od lipidów z sebum. Są tolerowane przez sól i mogą z łatwością żyć w obszarach skóry o wysokim poziomie pocenia.
Propionibacteria, obecnie określane jako Cutibacteria, są znane ze swojej zdolności do wytwarzania kwasu propionowego (krótkołańcuchowego kwasu tłuszczowego). Znajdują się one głównie w mieszkach włosowych, ale można je również znaleźć na powierzchni skóry. Specjalizują się w pozyskiwaniu składników odżywczych z sebum i wytwarzają wiele różnych enzymów, które rozkładają olej. - Gronkowce są wysoce przystosowalne i znajdują się zarówno w wilgotnych, jak i suchych obszarach skóry. Niektóre gatunki mogą przetrwać w siedliskach o niskiej zawartości tlenu, takich jak mieszki włosowe. Są odporne na sól i mogą nawet wykorzystywać mocznik w pocie jako źródło energii. Najczęstszym komensalem skóry jest Staphylococcus epidermidis. Może hamować tworzenie się biofilmu i niszczyć istniejące biofilmy gronkowca złocistego, który jest blisko spokrewniony, ale jest uważany za patogen.
- Lactobacilli wytwarzają kwas mlekowy, który jest ważny dla utrzymania niskiego pH skóry. Występują niemal wszędzie w przyrodzie i są jedną z pierwszych grup bakterii, które zasiewają naszą skórę, np. gdy przechodzimy przez kanał rodny. Wiele żywych gatunków i lizatów stosowanych w Esse pochodzi z rodziny Lactobacillus. Są kluczowymi gatunkami w skórze – nie występują w dużych ilościach, ale tworzą idealne środowisko do kolonizacji innych pożytecznych drobnoustrojów. Bakterie stanowią większość biomasy drobnoustrojów na skórze, ale istnieje kilka innych drobnoustrojów które mają duży wpływ na zdrowie skóry.
Twoja skóra zawiera ogromną liczbę wirusów – około 10 na każdą bakterię… i to dobrze. Zdecydowana większość z nich to fagi, które trzymają w ryzach populacje bakterii. Wirusy są co najmniej 10 razy mniejsze od bakterii.
Około 4,5% mikrobiomu skóry składa się z archeonów. Są one podobne pod względem wielkości do bakterii, ale niewiele wiadomo na temat ich funkcji w mikrobiomie skóry. Nie są znane przypadki, w których archeony stają się patogenne u ludzi.
Drożdże to kolejna grupa drobnoustrojów obecnych na skórze. Istnieje co najmniej 14 gatunków rodzaju Malassezia. Te jednokomórkowe grzyby preferują miejsca o wysokiej zawartości oleju. Zwykle występują jako pojedyncze kuliste komórki, ale zaczynają tworzyć łańcuchy, gdy się przeobrażają. Grzyby te pomagają chronić przed innymi drobnoustrojami, regulują odpowiedź immunologiczną i trawią kwasy tłuszczowe z sebum. Niektóre gatunki powiązano z łupieżem, łojotokowym zapaleniem skóry i hipo/hiperpigmentacją.
Malassezia jest dominującym rodzajem grzybów na całym ciele, z wyjątkiem stóp.
Kiedy weźmiemy pod uwagę liczbę drobnoustrojów i ich wzajemne interakcje, łatwo zauważyć, jak złożone mogą być te relacje. Klasyfikowanie gatunków jako „dobre” lub „złe” może być trudne – czasami dobre może stać się złe, gdy występuje na obszarze, na którym nie powinno. Należy pamiętać, że te ekosystemy są w stanie się zrównoważyć, często z niewielką pomocą i tylko kilkoma działaniami.
Pamiętaj, że pH jest kluczowe. Pożyteczne drobnoustroje preferują określone pH, więc nie zakłócaj go ostrymi środkami czyszczącymi i produktami, które nie mają zrównoważonego pH około 5.
Unikaj odtłuszczania skóry – wielu partnerów mikrobiologicznych dobrze wykorzystuje sebum Twojej skóry. Usuwanie go pozbawia je pożywienia i wywiera presję na skórę, aby wyprodukowała więcej (konsekwentne odtłuszczanie skóry skutkuje słabą jakością sebum, które przyciąga zupełnie inny zestaw drobnoustrojów).
Nie daj się skusić na niepotrzebną dezynfekcję – środki antybakteryjne zabijają wszystkie drobnoustroje i pozostawiają twoją skórę jako czystą kartę, dzięki czemu oportunistyczne drobnoustroje łatwiej zajmą miejsce tych pożytecznych.
Ogólnie rzecz biorąc, jeśli będziesz interweniować tak mało, jak to możliwe, Twoja skóra będzie miała czas na znalezienie równowagi. Jeśli chcesz zapewnić swojej skórze trochę dodatkowej pielęgnacji, wybierz pielęgnację, która stawia mikrobiom ponad zwykłą obietnicą magii przeciwstarzeniowej.
